ANPT. Issue #64, 2023. Ripples On Water 4

 A Needle Pulling Thread, Issue #64 (2023)  Textures 

-публікацыя ў часопісе-

Ripples On Water 4.  

"Кругі-на-вадзе 4".

Я рада прадставіць сваю чацьвёртую работу з маёй серыі “Кругі-на-вадзе”. Гэтыя зачаравальныя ўзоры створаны на аснове беларускіх геаметрычных ткацкіх узораў.

Такія ўзоры выкарыстоўваліся для вырабу посцілак, габеленаў, ручнікоў і інш. Дызайн мае характэрны аптычны эфект і дзейнічае як мандалы, каб асвяжыць і зарадзіць назіральніка энергіяй.

Большасць з такіх узораў асацыюецца з вадой і крыніцай. У сваю чаргу, крыніца з’яўляецца сімвалам самой Беларусі. З часам гэтыя “вадзяныя” ўзоры  сталіся брэндам беларускай культуры

Набыць схему ў краме Etsy     

 Іншыя публікацыі ў ANPT 

------------------------------------------------

I am so happy to share with you this fourth installment of my Ripple On Water Series.  These mesmerizing designs are based on Belarusan geometrical weaving patterns.

Such patterns were used for making bed coverlets, wall hangings, towels and such. The designs have a distinctive optical effect and work as mandals to refresh and energize the observer.

Most designs are associated with water and a spring. In turn, the spring is a symbol of Belarus itself. Over time these waterlike designs became a brand of Belarusian culture. 

The Pattern is available on my Etsy store here

Удалечыні, на мове сэрца

 "Літаратура і Мастацтва" № 10 (4554) 12 сакавіка 2010 г., бачына 12

http://lim.by/limbyfiles/lim10.pdf

Сяргей Панізьнік. Гутарка з беларускай пісьменніцай у Канадзе Ірынай Варабей ...далей як Вас прадставіць?

​

Ірына Варабей. Можна сказаць: дызайнерка-вышывальніца.

​

С.П. Дзесяць гадоў таму вы пакінулі сімвалічнае радаводнае гняздоўе на Чэрвеньшчыне, цёплыя і астуджаныя шчылінкі мінскага побыту. І вось выпускніца філалагіччнага факультэта БДУ (аддзяленне беларускай і рускай мовы і літаратуры) піша ў канадскім горадзе Таронта: "Гэта ж трэба такое: апынуцца на іншым канцы свету, каб менавіта тут і загаварыць па-беларуску!" Якія ж асаблівасці Вашага пераходу з мовы хлеба на мову сэрца?

​

І.В. Беларуская мова ніводнага дня не была -- і ня ёсьць цяпер -- мовай хлеба. Тут такая справа: у юнацтве я актыўна займалася спортам (была нават неяк у зборнай Беларусі), і яшчэ пакуль вучылася на пятым курсе пачала працаваць трэнерам. І пасьля заканчэньня так і працягнула трэнерства аж на 14 гадкоў. ...А там ведаеце - там быў далёка не беларускамоўны асяродак.

Свае стасункі з дзяржаўнай філалогіяй я апісала ў сваім эсэ "Ўпартасьць кветак".

​

С.П. Да Вашага прыбыцця, спадарыня Ірына, у Канадзе жыло ці не 10 тысяч беларусаў. На сённяяшні дзень жыве ці не 100 тысяч з амаль 5 мільёнаў нашых суайчыннікаў, якія знаходзяцца па-за межамі Рэспублікі Беларусь. Нехта з паязджанаў шчыльна зачыняе за сабой этнічныя дзверы, нехта пакутуе ад настальгіі. Чаму турботы аб надзённым хлебе не патушылі ў Вас пошукі "залатога вядзерца", у якім творчы экстаз натхнення, выпраменьванне наканаванасці лёсу?

​

І.В. Вы, здаецца, і самі разумееце, што ўжо далі адказ на гэтае пытаньне. Варта адно яго перафразіраваць: менавіта "залатое вядзерца" й не дало турботам аб надзённым хлебе патушыць - а дакладней распаліла - той творчы патэнцыял, якім надзяліла мяне мая бацькаўшчына. Ведаеце, я тут, сярод "старой" эміграцыі пачула выраз, які мне падаецца найбольш блізкім: "Мне баліць Беларусь".

​

С.П. Дзіўлюся Вашай апантанасці. Што па чарзе сыходзіла на Вас з нябёсаў: уменне ствараць уражлівы фотокадр, вышываць, пісаць прозу і вершы?

​

І.В. Гэта залежыць, пра які перыяд жыцьця Вы пытаецеся. У юнацтве я пісала і прозу, і вершы ("хто ж ня піша ў дзевятнаццаць год?..."), але ўсё пад падушку, яно і зараз там ляжыць. Вышываць я пачала ў восем год, нават спрабавала свае схемкі рабіць. Але потым усё зноў жа лягло пад падушку, бо усе мы кінуліся ў вязаньне, гэта было больш практычна. Але марыла вышываць праз усе гады. Нават калі ў Канаду ехала, былі такія закіды ў думках: вышываць, дызайны рабіць - усё на ўзроўні ружовых мараў... А фатаграфія нават ня ведаю, адкуль узялася. Мой бацька быў прафесійным фатографам-журналістам, ён і даваў мне першыя лекцыі. І я вось была гордай ўладальніцай славутай "Смены-8М". Далей сямейных альбомаў, праўда, не пайшло.

Ну, а ў Канадзе... Тут ужо ўсё неяк разам навалілася... :)

​

С.П. Вас прынялі ў сябры Саюза беларускіх пісьменнікаў. А гэта ацэнка прафесіяналізму ў літаратуры. Але адна справа выдаваць кнігі ўласных тэкстаў (згадаем выданне "Кнігазбору" "Там, дзе сэрца маё"). А ці не цяжэй займацца перакладамі, у Вашым выпадку - на англійскую мову? Вы перастварылі "са сваёй ангельскай" на беларускую і наадварот. Загучала ў Вас па-англійску і "Найвышэйшая песня Саламона". Але ж Вамі выкананы пераклад кнігі Кастуся Акулы "Заўтра ёсць учора", якая лічылася бестселерам у англамоўных чытачоў. Дапамагло дабраславенне аўтара?

​

І.В. Я, разумееце, лінвіст па прыродзе сваёй. А пераклады -- гэта такая гульня лінгвіста. Я ўвесь час у яе гуляюся: а як гэта сказаць па-...

Ці дапамгло дабраславеньне Кастуся? Напэўна. Я думаю, Гасподзь нездарма нас зьвёў разам і даў нам некалькі гадоў сумоў'я. Мы былі патрэбныя адзін аднаму. Для мяне - ягоны добры літаратурны досьвед. Яму - суразмоўца ды аднадумца. Я ўсьцешваюся думкай, што, напэўна, дала яму такое неацэннае пачуцьцё несамотнасьці ў апошнія гады ягонага доўгага жыцьця.

​

С.П. Сёлета выходзіць Вашая новая кніга перакладаў -- "Легенды Ванкувера" канадскай індзеянкі Паўлін Джонсан-Тэкеянўакей. Для беларусаў - экзотыка? А чым растлумачыць такое прытуленне: спачуваннем да рэзервацыйнага лёсу індзейцаў у Канадзе, ці ўласнай гаркатой, што і родную літаратару мала ведаюць у свеце?

​

І.В. Для беларусаў індзейская літаратура - і экзотыка, і не. Нашае пакаленьне выгадавалася на амерыканскіх ды "Дэфа"-ўскіх вэстэрнах: і фільмах, і кнігах. Хто такія індзейцы, ведаем. Але мы ведаем тое, што пра іх расказалі белыя. А вось тое, што пра сябе ды пра сьвет расказваюць самі індзейцы -- гэта, сапраўды, упершыню. А я з дзяцінства (зноў жа :) была апантаная індзейцамі (некаторыя дзіцячыя малюнкі мае нават дасёньня захаваліся), але мяне страшэнна раздражняла, што нідзе не магла знайсьці кніжкі, дзе б можна было б даведацца пра іхны лад жыцьця ды сьветапогляд да таго часу, як з'явіліся белыя. Вось цяпер у Канадзе знайшла. Хочацца падзяліцца з суайчыньнікамі.

А наконт спачуваньня "рэзэрвацыйнаму лёсу" - гэта, як моладзь кажа, крута. Бо крыху перакручана. Калі Вы прачытаеце біяграфію аўтаркі "Легендаў Ванкувера" Паўліны Джонсан - дык бадай і пазайздросьціце гэтаму лёсу. "Рэзэрвацыя" - гэта ад ангельскага "reserve" - "захаваць", "зьберагчы", "назапасіць на будучыню" - нешта кшталту запаведніка. А вось гарката ад таго, што беларускую культуру ў сьвеце мала ведаюць, прысутная - тут вы мяне разумееце. Хто б калі і беларускую тэрыторыю абвесьціў рэзэрвацыяй, ды хай бы ўвесь сьвет тады зьвярнуў на яе ўвагу ды зьлятаўся вывучаць ды прымаць меры па захаваньню беларускай культуры.

​

С.П. Вы супрацоўнічаеце з канадскімі дызайнерамі, у Таронтаўскай гільдыі вышывальніц займаецеся і вышыўкай, і аднаўленнем старажытнага беларускага арнамента, даследуеце ягоную семантыку. Ці ёсць сугуччы ў канадскіх і нашых "мацерыковых" узорах? Растлумачце мне далягады памяці продкаў на маіх рэліквіях. На ручніку-абярэгу Параскі Белавус з-пад Дзісны бачу выявы Берагіні, Вясны-Лады - памяць русалляў з Х1--ХІІ стагоддзяў. Ніжэй--ідыяграма вады, знак з эпохі неаліту. А на палавіку (ходніку), які выткала Ядзвіння з той жа гістарычнай Дзісеншчыны,--ромб, унутры якога ўтканы белы чатырохкутнік як замова: поле маё будзе засеяна. Па баках ромба знакі, якія гітлераўцы ставілі на свае танкі і самалёты. Вось вам арыйская тэма ў палярных выяўленнях. А як Вам падабаюцца "палёты" выява ўзора "дзянніца" з вострава Кіпр на нашы саматканнныя посцілкі? У Латвіі гэты ж узор называюць так: аўсэкліс (ранішняя зорка).

​

І.В. Сугуччы ва ўзорах і сымбалях можна знайсьці па ўсяе планеце. Так узгаданы Вамі узор нашага "Грамавіка" вельмі пашыраны і ў канадыйскіх індзейцах, і ў штатаўскіх. І ён у іх азначае стралу. Але вельмі шмат аднолькавых з беларускімі я знайшла узораў у народаў Цэнтральнай Амерыкі.

Тое, што нашыя беларускія ўзоры ўзыходзяць да эпохі арыяў, - гэта ўжо, здаецца, й відавочна.

​

С.П. Пратуберанцы Вашых зацікаўленняў сягаюць і Беларускага Інстытута навукі і мастацтва (БІНіМ), дзе Вы выконваеце абавязкі сакратара. Відаць, частка грамадскай працы аддаецца і на Згуртаване беларусаў Канады. ..А ёсць жа яшчэ Грамадска-рэлігійны цэнтр пры царкве св. Кірылы Тураўскага. Ёсць гурт "Яваровы людзі", Цэнтр адпачынку "Слуцак"...Без напаўнення творчай энергіяй, у тым ліку і Вашай, ніводны асяродак дзеіць не будзе. Не шкадуеце часу?

​

І.В. Шкадую. Менавіта таму канчаткова і адышла ад усіх грамадскіх справаў. Шкадую часу нават на побыт, на сяброў, нават цяпер ужо, нажаль, і на кнігі.

​

С.П. Ваш сын Антон "увесь у маму". Мастак. Уладальнік узнагароды "За персанальную сілу і мужнасць". Нават калі "куляюцца нябёсы" Вы змаглі зладзіць сямейны побыт як школу рэалізацыі адухоўленых магчымасцяў?

​

І.В. Ох, давайце пра перыяд "калі куляліся нябёсы" ня будзем. Я мала што памятаю зь яго. Такі шок быў. У мяне мама памерла на руках ад раку, я ведаю, што гэта такое.....

Што да сына, то праўда. Ён калі маленькі яшчэ па калысцы тупаў, я сказала: "Вось мая старасьць". Дык цяпер магу сказаць, што мэтанакіравана выхоўвала яго сваім шляхам. Здаецца, метадам "ад праціўнага" агульнапрынятаму ладу выхаваньня. Ну, вось маю цяпер аднадумцу ды суразмоўцу. Хаця, часам, і ня ўсе мае захапленьні ён падзяляе: у новага пакаленьня свае зацікаўленьні.

​

С.П. Вычытаў у Вашых тэкстах: "Любоў у абдымках Хлусні становіцца Ільдом". Шматзначны афарызм. Прыходзілася змагацца з такім абледзяненнем?

​

І.В. Ня ведаю, як змагацца, а ўжо ж мець справу з "Хлусьнёй" ды абледзяненьнем даводзілася кожнаму. Гэты афарызм спарадзіўся ў мяне адмыслова ў кантэксьце майго аповеду "Брат родны. Брат малочны". Там шмат такіх вобразаў, алюзіяў. Пад "Хлусьнёй" маецца на ўвазе ідэалогія, якую мы, ужо трэцяе пакаленьне ад Кастрычніцкага перавароту, усмоктвалі разам з грудным малаком, успрымалі як дадзенасьць. Малыя, мы яшчэ нават не здагадваліся, што гэта - хлусьня, але не разумелі, чаму ж усё такое "заледзянелае" вакол, і як ад гэтага "малака" ледзянеюць нашыя душы.

​

С.П. Якая тэмпература зносін між рознымі групоўкамі суайчыннікаў? Ці даюць аб сябе знаць паэты Ірына Лойка, Фелікс Аксёнцаў? Хто з сяброў трымаецца за Вашае залатое вядзерца?

​

І.В. Літаратурны асяродак у мяне невялікі, то праўда. Быў Кастусь Акула. Вольга Іпатава. Мая сяброўка Ірына Аксёнава (мы разам прыехалі ў Канаду). Сын. Але багата натхненьня маю ад сваіх сябровак у Таронтаўскай гільдыі вышывальніц. Яны шмат дапамагаюць мне знайсьці свой шлях. З фатографамі стасуюся выключна ў інтэрнэце.

​

С.П. Калісьці магілеўчанін Мікалай Судзілоўскі-Русель выступаў у абарону індзейцаў Новага Свету, пры яго дапамозе былі створаны калоніі палітэмігрантаў у знаёмым Вам Ванкуверы. Люблю згадваць паралелі і мерыдыяны, на якіх вісяць званочкі беларускай прысутнасці. Зычу і Вам, спадарыня Ірына, прадаўжаць дыфузію культур, ствараць свой непераўзыйдзены ўзор на палатне жыцця. І хай залатое вядзерца не перакуліцца: ні там, дзе сэрца Ваша, ні там, дзе гняздзечка выраю.

​

І.В. Дзякуй Вам. Як прыгожа Вы сказалі зараз! :).

Паралелі і я люблю. Бачыце, яшчэ адна - мы з Паўлінай, той, што Джонсан-Тэкеянўакей, заўзятыя веславальніцы. Я ж гэтаму спорту 21 гадок аддала. :) Гэх!..

​

С.П. Пасляслоўе, пра асабістае. Летам 2006 г. Мы спазніліся на службу ў царкве і праз паштовую шчыліну пад стол з "Беларускім словам" кінулі пакет з падарункамі: мой зборнік "Пры сьвячэньні..." з дарчымі надпісамі Івонцы Сурвілле, Кастусю Акулу (яму і мой верш, напісаны да юбілею). Быў і мой сьпеўнік "Дабравест". Але... Сп. Віялета сказала па тэлефоне, быццам у яе нешта захоўваецца. У зб. "Пры сьвячэньні..." якраз і ёсць узоры з Дзісеншчыны, пра якія прашу даць тлумачэнні.

​

І.В. Рушнік зь Берагіняй вышываўся з нейкай просьбай-зваротам да тае Берагіні. Напэўна, прасілі здароў'я, бо вада, крыніца - гата сымбалі здароў'я ды моцы. Вышыць такі ўзор - гэта тое ж, што вады з гаючае крыніцы напіцца.

А вось, што азначаюць узоры, што скарыстоўвалі гітлераўцы, я, шчыра, ня ведаю. Я далёка ня ўсё ведаю. У мяне адно кніжка М.Кацара на стале. Ды яшчэ генетычнай памяці трохі. Зрэшты, і свастыка - гэта стары арыйскі знак, і ў нашай вышыўцы шмат сустракаецца.

​

На ўсё добрае! З пашанотаю,

Сяргей Панізьнік.

​

Пэўна, узьнікнуць новыя пытаньні. То буду рада працягнуць размову. :)

Найлепшага!

З павагай,

Ірына Варабей.

​

2009 г.

​

"Літаратура і Мастацтва" № 10 (4554) 12 сакавіка 2010 г., бачына 12

http://lim.by/limbyfiles/lim10.pdf

ANPT. Issue #63, 2023. Калядная Каза

A Needle Pulling Thread, Issue #63 (2023)  Traditions 

-публікацыя ў часопісе-

Kaliada Goat.  

"Калядная Каза".

Гэта работа была ўдзельнікам канадзкага трохгадовага вандроўнага шоў-выставы “Threadworks 2016”. Работы для яго адбіраліся на конкурснай падставе з усёй Канады.  

У беларускай культуры каза ёсць сакральнай, чароўнай жывёлай, якая можа зрабіць чалавека паспяховым проста сваёй прысутнасцю ў ягонай гаспадарцы. У фальклоры гаворыцца: “Дзе каза нагой – там жыта капой, Дзе каза рогам – там жыта стогам”.

Культ казы шануецца цягам зімовых святкаў, а менавіта падчас зімовага сонцазвароту, калі стары год сыходзіць, і новы год пачынаецца.

У беларускай мове гэтае свята мае назу “Каляды”, што паходзіць ад слова “кола”.

Гэта вельмі вясёлы час, калі ўбраныя ў дзіўныя касцюмы людзі ходзяць групамі ад хаты да хаты, выпрошваюць у гаспадарой гасцінцаў, спяваючы калядкі ды водзячы з сабой чароўную “казу”, каб яна пахадзіла па гасподзкім двары.

У маю версію Каляднай Казы, я улучыла некалькі сакральных беларускіх сымбаляў, звязаных з зімовымі святкамі –

- сама каза,

- Батлеемская зорка, што сымбалізуе нараджэнне Хрыста,

- геаметрычны знак “Сонца”,

- знак “Продкі”,

- сымбалі багацця і дабрабыту.

 Для пазнакі зімовага сонцазвароту на Казінай пысе змешчаны знак “Завяршэння” – заканчэння году. А на Казіным ілбе – знак “Пачатку”.

На самым версе размешчаны знак самой Каляды.

 Па баках дызайна ёсць дзва надпісы. Яны зроблыныя Беларускімі стылізаванымі шрыфтамі. Літары чытаюцца зверху ўніз. Надпіс справа чытаецца як “Merry Christmas!”, надпіс злева – “Вясёлых Каляд!”

 *Belarusan Traditional Stitching Motifs, або Беларускія стылізаваныя шрыфты – гэта кірылічныя і лацінскія шрыфты, заснаваныя на матрыцы беларускага арнаменту, якія распрацаваў беларускі філосаф і лінгвіст Міхаіл Баярын.

Іх можна знайсці тут 

Набыць схему ў краме Etsy         Іншыя публікацыі ў ANPT 

--------------------------------------------------

The piece was a part of the juried ‘Threadworks 2016’ three-year Traveling Show. 

In Belarusan culture, the goat is the sacred, magical animal believed to easily make a person successful just by its presence in one’s personal space. The folklore says, "Where the goat walks, there rye grows. Where the goat horns point, there is harvest growth".

The goat is worshiped during the winter holiday season, namely the winter solstice time, when the old year comes to an end and a new one begins.

In the Belarusan language, this holiday is called 'Kaliady' from the word 'kola' meaning a circle.

This is fun-filled time of the year when it’s customary for groups of people dressed in fancy clothes to solicit food door-to-door by singing carols, leading the magic “goat” around the master’s house for him to have a good harvest next year. 
In my version of the Kaliada Goat design, there are several sacred Belarusan symbols connected to the winter holiday season –

- the goat itself,

- the star of Bethlehem symbolizes Jesus's Birth and Christmas,

- the geometrical sign of The Sun,

- the signs of Ancestors,

- symbols of Wealth and Well-being.

To mark the winter solstice, the sacred symbol for the Completion of the year is embroidered on the Goat’s snout and that of the beginning of the new year (appearing, sprouting, springing) is embroidered on its forehead.at

At the very top is the solar sign of the Kaliada.

There are two inscriptions at both sides of the design. They are made in Belarusan Traditional Stitching Motifs Font*, and the letters are read from top to bottom). The inscription on the right says, “Merry Christmas!”, and the one on the left, “Merry Kaliada!” in Belarusan.

 

*Belarusan Traditional Stitching Motifs Font is a stylization of the Cyrillic and Latin alphabets based on the patterns of the Belarusan ornamental strips on belts and towels. It has been created by Belarusan philosopher and linguist Mihail Bayaryn.

It can be found on the page HERE 

The Kaliada Goat Pattern is available on Etsy

Reflections of Ourselves

Яшчэ адзін праект, у якім я маю гонар удзельнічаць. 
Праект вандроўны, шматгадовы, бадай, "на ўсё жыццё". 
Ініцыятаркай і стваральніцай зьяўляецца мая сяброўка па Таронтаўскай гільдзіі вышывальніц Трэсі Ляўко (Tracey Lawko). Выбітная майстрыха мастацкай вышыўкі, канадыйка ўкраінскага паходжання. Я ганаруся сяброўствам з ёю.
Дык вось, у чым сутнасць. Гэта -- інсталяцыя. Вялізнае дрэва, з расхінутымі галінамі; натуральна - клён, бо Канада. І лісты! Кожны ліст - гісторыя шматкультурнай Канады. Іх стваралі эмігранты, і кожны ў сваім лісце ніткамі і іголкамі распавядае пра сваю краіну, з якой сюды прыехаў. 
Ганаруся, што Беларусь у праекце таксама прадстаўленая.

Даведацца аб праекце больш можна на ягоным сайце тут.

"REFLECTIONS OF OURSELVES - гэта сумесны мастацкі праект, які адзначае багатую разнастайнасць канадцаў. Задуманая як генеалагічны клён, інсталяцыя даследуе пытанне «Хто мы?» Лісце, створаныя карэннымі жыхарамі, пасяленцамі ды імігрантамі Канады ў гонар іх культурнай спадчыны, звісаюць з галін. Дрэва - гэта метафара, якая змяшчае чалавека ў кантэксце прыроднага асяроддзя Зямлі. Гэта прэзентацыя нашай чалавечай супольнасці, дзе адрозненні ў чалавечай культуры падобныя на варыяцыі асобных лісцяў на дрэве. Культурная спадчына і матэрыяльная культура выяўляюцца праз тэкстыльныя традыцыі і сучасныя тэхнікі."

Кожны лісток суправаджаецца унікальнай гісторыяй як на ангельскай, так і на роднай мове творцы."

Больш фота ў маім альбоме тут

More photos in my album here

 

 

 

ANPT. Issue #62, 2023. Намітка. Усе зоркі ў нашых руках

    A Needle Pulling Thread, Issue #62 (2023)  Universe 

-публікацыя ў часопісе-

Namitka. All Stars Are in Our Hands - 

"Намітка. Усе зоркі ў нашых руках"

Што вы адчуваеце, калі надзяваеце нацыянальны строй?

Я, напрыклад, у сваёй вышыванцы і андараку ўжо не магу стаяць, што тая целяпуха апоўзлая, паўсядзённая. Не, я ўжо падцягваю спіну, плечы... аблямоўка вымагае. А тым больш, у намітцы? Го, гэта ж ужо – карона на галаве! Усё, - якая там царэўна, не.. Каралева!

Мае сябры, з заходнім металітэтам, маняцца ўбачыць тут анёла (от, любяць яны іх). Не-не-не, кажу я ім. Яны тут ні пры чым. Калі я стварала гэты вобраз, я думала аб птушцы. Я думала, а што птушка робіць паперш, як узляцець? – А яна робіцца - гордай!

 Пра зоркі, што ў нашых руках :). Ну, дык вось яны – сыплюцца з неба, леаніды, .. кладуцца на нашыя рушнікі, наміткі, кашулі...

Вось першая злева, гэта – зорка Алатыр. Жменя пачаткаў і канцоў коласвету. Сусвет.

Наступная зорка – гэта Сонца. За ім – Ярыла, сын Сонца. І апошняя зорка – зорка нашых Дзядоў. Якія верылі, што вядуць род ад Ярылы.

пра "Намітку" болей тут.

Набыць схему ў краме Etsy         Іншыя публікацыі ў ANPT 

-------------------------------------

Namitka is a distinctive married woman's headdress as a part of traditional Belarusan folk dress. It is a long, long thin fabric wrapped around the head and tied in the back. The ends of the fabric are embroidered with traditional motifs in red.

 My design features my feelings of wearing the traditional Belarusan costume.

Have you ever worn a traditional costume? What feeling did you have?

When I wear it, I can no longer stand like a weeping willow. Instead, I keep my body straight. And especially, when you have this wrapped thing on your head – almost a crown – you can feel just like a queen!

On the other hand… some people of western cultures could see in this image a hint of an ‘angel’. No, no, no, it’s not that. While designing this image I was thinking about one famous statement in our culture: What does a bird first do just before she takes flight? She becomes proud. 

 The subtitle of the piece says, “All Stars Are in Our Hands”. At the top of the picture, we see the ‘falling stars’. Actually, they have an exact shape of some traditional Belarusan symbols. They fall from the Sky and lay down on the embroidered pieces, like a rooshnik (towel), namitka and apron, and thus form the traditional sacral motifs.

The leftmost one is Alatyr Star symbolizing Universe. The next one is the Sun. The next to the Sun is a Star of Yaryla god, who is a son of the Sun. The last one is a symbol of our ancestors who believed that they were leading their race from Yaryla.

 The building behind the lady is an image of a typical Belarusan temple architecture. 

The Pattern is available on Etsy

Папараць-Кветка. The Fern-Flower

У самую кароткую ноч - Купальскую ноч - адбываецца самае вялікае Таемства. Гэтая ноч – Шлюбная Ноч Сонца ды Зямлі.

Гэта ноч, калі ўся нечысьць, што існуе на зямлі, зьбіраецца на свой шабаш дзеля таго, каб перашкодзіць злучэньню Сонца ды Зямлі. І хто каго пераможа, залежыць ад людзей. Гэта яны сваімі песьнямі, гульнямі, дзеямі дапамагаюць Сонцу і Зямлі пераадолець злую сілу, дзеля таго, каб на зямлі зноў змагло нарадзіцца Жыцьцё. Каб рыхтык праз дзевяць месяцаў нарадзіўся Сын Сонца ды Зямлі – Ярыла, які прывядзе з сабой Вясну, каб зноў і зноў на зямлі нараджаліся беларусы, якія вядуць свой род ад Ярылы.
Вось у гэтую чароўную ноч, ды адно ў гэтую ноч, і расьцвітае таямнічая, сакральная Папараць-Кветка. Той, хто знайдзе яе, здабудзе сабе шчасьце на цэлае жыцьцё: усе ягоныя пажаданьні будуць зьдзяйсняцца, сам ён будзе разумець мову Прыроды – і гэткім чынам набудзе надзвычайную Сілу...
Але... Сутнасьць сакральнасьці Папараць-Кветкі ў тым, што яна ніколі не цьвіце...
Гэта адно прыгожы беларускі міт...
Але мы яго вельмі любім. А таму зноў і зноў адпраўляемся на пошукі запаветнай Папараць-Кветкі...
Напэўна, таму, што ў гэтым і палягае Беларуская Душа, і Папараць-Кветка зрабілася ўвасабленьнем Лёсу нашае Нацыі...

Але нязьменна на зямлю прыходзяць Вясна і Ярыла, а гэта значыць, што Род беларускі на зямлі не зьвядзецца ніколі, а будзе жыць вечна, каб зноў і зноў дапамагаць злучэньню Сонца ды Зямлі. 

Мая работа “Папараць-Кветка” – адзін з маіх “доўгабудаў”. Я, бадай, занадта доўга вышукавала і вынашвала формы для сваёй Папараці. Прыступала да працы і зноў адкладала. Урэшце да фінальнага акорду мяне спанукнула замоўленая тэма для канадзскага часопіса “A Needle Pulling Thread”  -- “у глухім лесе”. Ну, а што ў нас ёсць у самым глухім лесе? ... Еес! Такую тэму я ня мела прапусціць.

Я зрабіла сваю Папараць-Кветку ў форме нашай улюбёнай васьміканцовай зоркі. Вы лёгка яе пазнаеце. Правы ніжні кут аточвае народны стылізаваны, геаметрычны сымбаль Папараць-кветкі. У левым верхнім куце знойдзеце сымбаль яднання Сонца і Зямлі. Астатнае, здаецца, зразумела. ...Ах, так. Матылёк у сымбалічным сэнсе ні да чога. Ён толькі на просьбу рэдактаркі часопіса. Бо яна мела на ўвазе “у глухім лесе” жывёлак. (Быццам, сама Папараць – нежывая..))

Работа адразу трапіла на выставу, якую ладзіць ONN (Ontario Network of Needleworkers), што адбудзецца ў Гуэлфе 4-га травеня, 2024. 

.....................

In the shortest night - Kupala Night - the greatest Mystery takes place. This night is the Wedding Night of the Sun and the Earth.
This is the night when all the evil that exists on earth gathers for its sabbath in order to prevent the union of the Sun and the Earth. And who will beat whom depends on people. This are they who help the Sun and the Earth overcome the evil force with their songs, games, and actions, so that Life can be born again on earth. So that right in nine months, the Son of the Sun and the Earth, Yaryla, would be born, who would bring Spring with him, so that Belarusans would be born again and again on the earth, who trace their lineage from Yaryla.
On this magical night, and only on this night, the mysterious, sacred Fern-Flower blooms. The one who finds it will find happiness for a lifetime: all his/her wishes will come true, he himself will understand the language of Nature - and in this way will acquire extraordinary Power...
But... The essence of the sacredness of the Fern-Flower is that it never blooms...
This is just a beautiful Belarusan myth...
But we love it very much. And that's why we go now and again in search of the cherished Fern-Flower...
Probably, because the Belarusan Soul lies in this, and the Fern-Flower became the embodiment of the Destiny of our Nation...
But invariably, Spring and Yarila always come to earth, which means that the Belarusan race will never die on earth, but will live forever to help the Sun and the Earth unite again and again.