January 10, 2014

ANPT. Fall 2010. Harvest Feast



“Імпэт зачышчае ляды й засейвае цаліну фантазіі, каб сабраць ураджай з палёў мастацтва.” – Осьцін О’Маллей

"Дываны традыцыйна служылі спосабам і скласьці малітву за добры ўраджай, і выказаць падзяку Маці-зямлі. Для майго вышыванага мініятурнага дыванка “Дажынкі” я перанесла сымбалі, якія звычайна вышываліся крыжыкам, у новую тэхніку ў стылі “баргела”.

 "Гэтая вышыванка зьнітоўвае ў вадно  расповеды аб маёй краіне Беларусь. Вось – ураджай жыта, сабраны з поля, якое ляжыць сярод лясоў. Сельская гаспадарка – гэта тое, чым жылі мае продкі. Уся культуры Беларусі вядзе свае карані ад земляробства, і усе нашыя звычаі і традыцыі заснаваны на ім. Усе сьвяты, фальклор і мастацтва былі зьвязаныя з сезонным каляндарам, выявамі земляробчай працы й прыроды. Беларус кладзецца спаць і прачынаецца з адной думкамі аб кавалку сваёй зямлі. Зямля для беларуса ёсьць жывой істотай, да якой ён зьвяртаецца ў сваіх малітвах. Ён кліча яе пяшчотна “зямля-матухна” й рупіцца аб ёй, як клапатлівы сын. Ён кліча яе паважна “зямля-карміцелька” ў надзеі, што яна аддзячыць яму добрым ураджаем. Галоўны дар зямлі – гэта хлеб. У беларускім сьвеце хлеб мае адметны статус. Мы гаворым: “хлеб сьвяты”, “хлеб – пачатак пачаткаў”, “хлеб – усяму галава”. Для хлеба адведзена самае пачэснае мейсца ў хаце, побач з іконай, загорнуты ў лепшы вышываны рушнік.

Беларусы пакланяюцца Ярылу – богу ў іхнай міталогіі. Ён прыводзіць Вясну у іхны край, адмыкаючы яе адмысловым ключом. Ён клапоціцца аб пасеве, наглядае за ростам і забясьпечвае ўраджай. Ён – самы моцны бог, што гаспадарыць на Мацеры-зямлі. Ярыла той, хто некалі спыніў качавое жыцьцё людзей і пераканаў іх не палягацца на сілы прыроды, а вырошчваць самім сродкі жыцьця. Навучыўшы людзей апрацоўваць зямлю, ён прынёс чалавецтву земляробства.
Беларускія вышываныя сымбалі нясуць у сабе старажытныя і сучасныя сьветаўяўленьні і веды аб сусьвеце. Ключом да беларускіх арнаментаў зьяўляецца разуменьне таго, што гэтыя геаметрычныя ўзоры некалі пачыналіся як піктаграмы для перадачы інфармацыі ў час, калі яшчэ не было пісьменства. Беларусы зьбераглі старажытнае арыйскае сымбалічнае пісьмо, стылізаваўшы яго ў арнаментальную вышыўку."



"Сымбалі, якія я выкарыстала ў гэтай вышыванцы:


1. Бог ураджаю Жыцень (ад слова “жыцьцё).
1а. Мой варыянт бога ўраджаю.
2.  Жытні колас.
2а. Бог ураджаю, па-беларуску гучыць як “рай”.
Гэты сымбаль звычайна зьяўляецца ў вяночку, у маім кіліме вяночак – зялёнага колеру.
3. Рог – старажытны сымбаль багацьця й дабрабыту. Бярэ сваё значэньне ад статку, які некалі служыў у якасьці грошай.
3а. Адзін са спосабаў стылізаваць выяву рога.

Беларусы вераць, што, пакуль твае рукі вышываюць, тваё сэрца гаворыць з Богам. Вышываныя сымбалі – гэта сродак размовы з духовым сьветам."


---------------------------------------------------------------------------------

 “Reason clears and plants the wilderness of the imagination to harvest the wheat of art.”
Austin O'Malley

A ‘rug’ is a traditional way to fulfill both a prayer about harvest and gratitude to the Mother-Earth. In my Harvest Feast Rug I transformed the symbols traditionally done in cross-stitch into a new bargello-style technique which I created myself. 

Belarusans believe, “While your hands are stitching, your heart communes with God. Stitched symbols are a way to communicate with the spiritual realm.”  

My embroidery threads together the story of my country – Belarus.  It represents the harvest of the wheat from the cleared land in the forested VALLEY. Farming is what my ancestors did. The whole culture of my people is bonded with agriculture. All rites and customs are based on it. All holydays, feasts, and arts are connected to the seasonal calendar, images of rural work and of nature. The Belarusan goes to bed and wakes up with thoughts about his piece of earth. EARTH in the Belarusian imagination is a holy spirit whom he appeals to in his prayers. He calls it tenderly Mother-Earth and gives her his best care. He calls it respectfully Bread-winner-Earth in his hope she will pay him back a best HARVEST. The main product of harvest is BREAD. Bread has a special status in the Belarusian world. We say: “holy bread”, “bread is a beginning of beginnings; is a head of everything”. Bread takes its place at the most precious spot in a house, beside an icon, wrapped in the best embroidered towel.

The Belarusans worship Yaryla. In our mythology he is a spirit. He brings Spring to our land, unlocking it with a special key. He takes care of sowing; controls growing and provides harvest. He is the most powerful god who governs on the Mother-Earth. Yaryla put a stop to nomadic life and taught people to not just take what nature gave, but produce their means themselves. He taught how to gain food from cultivating the earth. So, he brought agriculture to mankind.

Belarusian embroidery symbols represent philosophy and knowledge about the world - not just ‘ancient’ but also of our time. The key to the Belarusian embroidery is to understand that the geometric designs were originally pictographs to provide meaning to an illiterate society. Belarusans have preserved ancient Aryan symbolic scripts by stylising them into ornamental stitchery.
  
The symbols used in my embroidery are the following: 

1.   Spirit (god) of harvest:  “Jitsen” comes from “life”
1a. What I easily designed it into. 
2.  Spike of wheat or rye.
2a. Spirit (god) of harvest: In Belarusian sounds like “Rye”. 
      Usually, it is framed with some pattern, like with a garland. Which, I did. (It is in green). 
3.  Horn is the ancient symbol of wealth and goodness. It came from cattle. In ancient times, cattle played the role of money.
3a. One of the ways to stylize the image of horns. 




No comments:

Post a Comment